Bebeğinizin İlk Günleri

Bebeğin göbek bağına nasıl bakım yapılmalıdır?

Göbek bağı anne karnında bebeğin anneden besin ve oksijen alışverişini sağlar. Bebek doğduğunda bu bağın uygun şartlarda belli bir uzaklıktan kesilmesi gerekir.

Bu işlem sırasında gerekli kurallara uyulmaz ise anneden bebeğe veya tam tersi bebekten anneye fazla miktarda kan transferi olarak ciddi sorunlara yol açabilir. Yine kordonun kesilmesi sırasında steriliteye dikkat edilmez ise tetanoza kadar varabilen son derece ciddi infeksiyöz sorunlar oluşabilir. Tüm bunlardan dolayı göbek bağı uygun bir şekilde bağlanıp kesildikten sonra düşüne dek ve hatta düştükten sonra göbek kordonu dikkatle izlenmelidir. Günümüzde göbek kordonu hastanelerde steril şekilde kesilip bağlanmakta ve temiz bakıldığı sürece pansuman gerekmemektedir. Göbeğin iltihaplanmasının ciddi sonuçları olabileceğinden göbekten kötü bir koku gelirse yada kirli bir akıntı olursa doktora bildirilir. Yine göbek kanamalarını doktora bildirmek uygun olur. Fazla olmayan kanamaların çoğu önemsizdir. Ancak bazen ikinci bir doz K vitamini yapılması ( birinci doz ilk doğduğunda yapılmaktadır.) ya da takibi gerekir.

Göbek bağı ne zaman düşer?

Göbek kordonu 3-20.günler arasında düşebilir.Kordonun çok geç düşmesi bazı problemlere işaret ediyor olabilir.

Bebeğin ilk banyosu ne zaman yapılmalıdır?

Bebek doğduğunda vernix caseosa denilen kremsi bir tabaka ile kaplıdır. Bu özellikle prematürlerde belirgindir.Bu tabakanın bebeğin ısısının korunmasına ve enfeksiyonlardan korunmasına yararı vardır.Bebeğin ilk 2 gün yıkanmaması bu tabakanın korunması açısından yararlıdır.Ondan sonra bebek mümkünse her gün yıkanmalıdır. Ancak artık bebeklere hergün sabun, şampuan kullanılmasını önerilmiyor. Haftada 2 kez sabun şampuan, diğer günler duru su uygundur.Bunun sebebi bebeğin doğal florasını çok bozmamak ve böylece bağışıklık sistemine destek olmaktır. Göbek düşmeden yapılan banyolarda banyo sonrası göbek kordonun iyice kurumasına dikkat edilmelidir. Hatta bu amaçla saç kurutma makinası çok kısa süreli buraya tutulabilir. Göbek bağı düşene dek yıkama sıklığı hergün olmamalı, hergün yıkamak için göbeğin düşmesi beklenmelidir. Hiç yıkamadan göbek kordonunun düşmesinin beklenmesi de bir seçenektir.

İlk aylarda bebekte neden gaz sorunu görülür?

Barsaktaki gazın büyük bir kısmını ağız yolu ile yutulan hava ve normalde de barsaklarımızda yer alan bakterilerin oluşturduğu gazdan oluşur. Bebekler özellikle ilk aylarda sadece anne sütü veya biberon ile beslendikleri için emme sırasında ister istemez bol miktarda hava yutarlar.Bunu önlemek için emme sırasında hava yutulması azaltılmaya çalışılmalıdır.Anne memesinin sadece ucu değil çevredeki kahverengi dokunun önemli bir kısmı da bebeğin ağzına verilirse yutulan hava miktarı azaltılabilir.Aynı amaçla biberonla mama verilirken biberon bebeğin başına 45 derece bir açı ile tutulmalı ve emziğe yakın kısmın tamamen mama ile dolu olduğu gözlenmelidir.Aksi takdirde bebek hava yutacak, yutulan bu hava barsak içinde hava baloncuklarının oluşumuna yol açarak gaz sancısına neden olacaktır.Her emzirme sonrası bebeğin yuttuğu hava mutlaka çıkarılmalıdır.Bunun için bebek kucağa alınarak geğirme duyuluncaya kadar sırtı sıvazlanmalıdır. Bebeklerin çok gazlı olmasının bir diğer nedeni de bebeğin yürüme eylemini gerçekleştirememesi nedeni ile barsakların yer çekimine karşı fazla etkin olarak çalışmamasıdır.Bu nedenle gaz çıkarma erişkinlerden daha zordur.Emme sonrası bebeğin dik pozisyona getirilerek gazının çıkarılması bu açıdan önemlidir.Ayrıca bacaklara yaptırılan hafif bisiklet çevirme egzersizleri de yararlı olabilir.Bu egzersizin rahat uygulanabilmesi için bebeğe rahat bir giysi giydirilmelidir. Bebeği fazla sarmak, kundaklamak bacak hareketlerini zorlaştırarak gaz sancılarını artırabilir. Belden lastikli giysiler yerine komple tulumlar giydirmek daha uygundur. Hem anne sütünde hem de formül mamalarda bulunan laktoza (süt şekeri) karşı toleransızlık durumlarında da gaz sancısı ve karında şişkinlik fazla olur. Bu tip durumlarda annenin süt ve yoğurdu fazla tüketmemesi , mamalardan da düşük laktozlu olanları tercih etmesi yararlı olabilir.

Bebeğin alt temizliğinde dikkat edilecek noktalar nelerdir?

Yenidoğan bebekler çok hassas bir cilde sahip oldukları için bezlerinin sık sık değiştirilmesi gerekir. Temizlemede su, özel temizleyici sıvılar veya alkolsüz hassas alt değiştirme bezleri kullanılabilir.Bebeğin altını sildikte sonra yumuşakca kurulamalı ve idrarın tahriş edici etkisinden korumak için uygun bir bebek kremi kullanılabilir.Bebeğin altının sık sık sabun kullanmaksızın duru su ile yıkanması da iyidir. Bebeğin altının bir süre havasız kalması halinde pişik olacağı ve pişik durumunda da hemen mantar üreyebileceği unutulmamalıdır. İyileşmeyen pişiklerde doktor önerisi ile mantara karşı bir krem kullanılması gerekebilir.

Bebeğin yattığı oda kaç derece olmalıdır?

Bebeğin yattığı oda 22 derece olmalıdır.Gereksiz yere çok sıcak yapılan odalar bebeğin sağlığını bozabilir.Solunum sisteminin uygun fonksiyonunu gösterebilmesi için oda içi nemin %45 ler civarında olması gerekir..Oda çok ısıtıldığında nem oranı %15 lere düşer. Bu da solunum yollarını kurutarak hastalıklara zemin hazırlar.

Bebeğin giyiminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?

Bebekler kışın aşırı giydirilip sarılmamalıdır.Erişkinlerden sadece bir ince kat daha fazla giydirilmelidir.Kundak yapılmamalı, hava almayan tüylü, sentetik battaniyeler kullanılmamalıdır.Pamuklu battaniyeler tercih edilmelidir.

Yaz aylarında ince penyeler giydirilmelidir.Ilıman zamanlarda içe bir zıbın veya body, üzerine ince bir tulum giydirilmelidir.Çok sıcak havalarda ise sadece yarım kollu bir body ve ayakta çoraplarla tutulmalıdır. Yaz-kış şapka giydirilmemelidir. Devamlı şapka kullanımı saçlı derinin havalanmasını engelleyerek konak ve pullanma oluşumuna yol açabilir. Serin akşamlarda çok ince bir penye tulum giydirilebilir. Kullanılan battaniye mutlaka penye olmalıdır.

Yenidoğan Bebeğin Kakası

Bebeklerin doğumdan sonra ilk 48 saatte kaka çıkarması beklenir. İlk 3-7 günlük kakalar mekonyum denilen koyu renk (siyahımsı ) kakadır. Sonra kaka yavaş yavaş yeşil ve sonra da sarıya döner. Yenidoğan bebek 24 saatte ortalama 4 kez kaka yapar ama bu sayı 10’a denk çıkabilir veya her bezi kakalı olabilir.

Yenidoğan Bebek Sarılığı

Bebeklerde fizyolojik dediğimiz doğal sarılık 3.gün civarında başlar.4-5. günlerde en yüksek düzeye çıkar ve 7.günden itibaren de azalır.Bebek yeterince beslenemiyorsa sarılık artacak ve bazen tehlikeli düzeylere çıkacaktır. Kan uygunsuzluğu, bazı hastalıklar gibi nedenlere bağlı olmayan fizyolojik sarılığın tehlikeli düzeylere gelmemesi için bebek en kısa zamanda anne memesine tutulmalı, sık sık emzirilerek hem sütün gelmesi sağlanmalı, hem de sarılık için önlem alınmalıdır.

En sağlıklısı doğumdan sonraki dördüncü gün bebeğin çocuk doktoru tarafından sarılık yönünden değerlendirilmesidir.

İlk günler İdrar Takibi

Bebek doğumdan sonra ilk 48 saat içinde idrarını yapmalıdır. Bebeğin 24 saatte ez az 5 çişli bez çıkarması beklenir. Yeterince süt ememeyen bebeklerde hem idrar az olur hem de çişte turuncumsu lekeler görülebilir.